گفت و گویه گل

کوسمه سن گولوم گلگیلن بیزه
ذوقی وئرمه گه سن بوکویه گل
نخل ِ قامتیم خوشک اولوب دو دای
سو کیمین باری سن بو جویه گل
مو کیمین نحیف اولموشام صنم
جان گتیرمه گه سن بو مویه گل
زویدی قیچلاریم چاهه دوشموشم
یاردیم ائتمه گه گل بو قویه گل
ویرمیشام اوزوم اود بو جانیما
گورمگ ایسته سون سن بو سویه گل
دولدو بو جاهان های و هوییلان
دورما سن داها های و هویه گل
ائتمه چوخ جفا رحمه گل داها
خوش اولان گوزل خُلق و خویه گل
غونچا آغزووی بیرجه آچ گوزل
سنده بیر دانیش گفت و گویه گل
آیدین اورگی یاندی هیجریدن
چیخدی توسدوسی سن بو بویه گل

دکتربهنام فیروزی

خانه خانه توست

رواق منظر چشم من آشيانه توست
کرم نما و فرود آ که خانه خانه توست
به لطف خال و خط از عارفان ربودی دل
لطيفه‌های عجب زير دام و دانه توست
دلت به وصل گل ای بلبل صبا خوش باد
که در چمن همه گلبانگ عاشقانه توست
علاج ضعف دل ما به لب حوالت کن
که اين مفرح ياقوت در خزانه توست
به تن مقصرم از دولت ملازمتت
ولی خلاصه جان خاک آستانه توست
من آن نيم که دهم نقد دل به هر شوخی
در خزانه به مهر تو و نشانه توست
تو خود چه لعبتی ای شهسوار شيرين کار
که توسنی چو فلک رام تازيانه توست
چه جای من که بلغزد سپهر شعبده باز
از اين حيل که در انبانه بهانه توست
سرود مجلست اکنون فلک به رقص آرد
که شعر حافظ شيرين سخن ترانه توست

وفاسیز یار

بهار عمر خزان اولدو یاغدی باشیما قار
بو گون گول اوزلری سئومگ اولوب منیم چون عار
منه دئیرلر قوجالدین جوانلیق ائتمه ، ولی
او زاد کیم اولدو طبیعی نئجه زوال تاپار؟
من ائیلرم بو محبت اودون اورکده خموش
اگر حرارتی زایل ائده اوزوندن نار
محبت اهلی ملام و مذمته باخماز
بو سوزلره قولاق آسماز اگر حقیقتی وار!!
من اول کسم کی هوی(ا) و هوسله مشهورم
او سرخوشم کی آدیم عشق ایله اولوبدور جار
یاپیشدیرار ایکی بیگانه نی علاقه عشق
بیرین بیرینه نئجه ایکی تخته نی مسمار
اگر گوزللری سئومک منیم گوناهیمدیر
بو بیر گوناهدیر کی اوندان من ائتمم استغفار
صبا پیامیمی جانانیمه یئتیر دئی کی ای
سوزی یالان، اوزی نامهربان وفاسیز یار
سنه گوره گوتوروب مندن ال قوهوم ، اقوام
سنین یولوندا شماتت ائدر منه اغیار
اگر سن ایسترن ای مغچه(مغبچه) شیخ صنعان تک
بویور سالیم قوجالیق چاغی بوینوما زنار
بویون بلاسین آلیم ، دور آیاغه مقدمیوه
نثار قیلماقا یوخ باش و جان اوچون میقدار
قادان آلیم گل اوتور دوریوه گزیم دولانیم
نئجه گزر دولانار دور مرکزه پرگار
سنه اثر ائله مز ای عجب منیم آهیم
من آغلیاندا گلیر نالیه در و دیوار
هارا بو خلقین الیندن گئدیم اولوم راحت؟
گورون منیم چین اولوب بو گئن دونیا دار
آدام کی ایستمز اولسون اوز اختیار ایله ن
بو هرزه خلقی گورور اولماقا اولور ناچار

آيينه سکندر

دل می‌رود ز دستم صاحب دلان خدا را
دردا که راز پنهان خواهد شد آشکارا
کشتی شکستگانيم ای باد شرطه برخيز
باشد که بازبينيم ديدار آشنا را
ده روزه مهر گردون افسانه است و افسون
نيکی به جای ياران فرصت شمار يارا
در حلقه گل و مل خوش خواند دوش بلبل
هات الصبوح هبوا يا ايها السکارا
ای صاحب کرامت شکرانه سلامت
روزی تفقدی کن درويش بی‌نوا را
آسايش دو گيتی تفسير اين دو حرف است
با دوستان مروت با دشمنان مدارا
در کوی نيک نامی ما را گذر ندادند
گر تو نمی‌پسندی تغيير ده قضا را
آن تلخ وش که صوفی ام الخباثش خواند
اشهی لنا و احلی من قبله العذارا
هنگام تنگدستی در عيش کوش و مستی
کاين کيميای هستی قارون کند گدا را
سرکش مشو که چون شمع از غيرتت بسوزد
دلبر که در کف او موم است سنگ خارا
آيينه سکندر جام می است بنگر
تا بر تو عرضه دارد احوال ملک دارا
خوبان پارسی گو بخشندگان عمرند
ساقی بده بشارت رندان پارسا را
حافظ به خود نپوشيد اين خرقه می آلود
ای شيخ پاکدامن معذور دار ما را

گئتمه ترسا بالاسی

اذن وئر توي گئجه سي من ده سنه دايه گليم
ال قاتاندا سنه مشاطه ، تماشايه گليم
سن بو مهتاب گئجه سي سئيره چيخان بير سرو اول
اذن وئر ، من ده دالينجا سورونوب سايه گليم
منه ده باخدين او شهلا گوزونله ، من قارا گون
جرئتيم اولمادي بير كلمه تمنايه گليم
من جهنم ده ده باش ياسديقا قويسام سنيله
هئچ آييلمام كي دوروب جنت ماوايه گليم
ننه قارنيندادا سنله آكيز اولسيديم اگر
ايسته مزديم دوغولوب بيرده بو دونيايه گليم
سن ياتيب جنتي رؤياده گؤرنده گئجه لر
من ده جنتده قوش اوللام ، كي او رؤيايه گليم
قيتليغ ايللر ياغشي تك قورويوب گؤز ياشيميز
كوي عشقينده گرك بيرده مصلايه گليم
سن ده صحرايه مارال لار كيمي بير چيخ ، نولي كي
من ده بير صيده چيخانلار كيمي ، صحرايه گليم
آللاهيندان سن اگر قورخموييب ، اولسان ترسا
قورخورام من ده دؤنوب دين مسيحايه گليم
شيخ صنعان كيمي دونقوز اوتاريب ايللرجه
سني بير گؤرمك اوچون معبد ترسايه گليم
يوخ صنم! آنلاماديم ، آنلاماديم ، حاشا من
بوراخيم مسجيديمي ، سنله كليسايه گليم!
گل چيخاق طور تجلايه ، سن اول جلوه ي طور
من ده موسي كيمي ، او طوره تجلايه گليم
شيردير شهريارين شعري ، الينده شمشير
كيم دئيه ر من بئله بير شيريله دعوايه گليم

یالوارما

کونول دوز آتش هجره گوزل دیلداره یالوارما
آلوب دردین چک هی نازین سن هئچ نازداره یالوارما
دولانسا بوینووا بیردن قارا زولفو او دیلدارون
اوردکدن نوش ائله نیشین چالاغان ماره یالوارما
اورگی ائتسه هی شوخوم کاماننان اَکسه ده توخوم
دئشیب کونلو اورک قانین ائده فواره یالوارما
محببت قیل تمام خلق دونیایه عزیزیم سن!
محببت سوندورَر کینی بیلورسن، ناره یالوارما
گولون عطری گَلور باغدان گوله بولبول اولور حیران
گولون عشقیله سن چکسون جفاسین خاره یالوارما
یادوندا ساخلا بو سوزی دییَم من سنه بولبول سوز
اگر اولسادا جننته گوله گولزاره یالوارما
خزان ویرسا اورک باغین آپارسا بوستانون تاغین
فغان ائتمه تحممول قیل یامان قدداره یالوارما
صفای قصر اعلادن گوز اورت گورمه جفاسین ده
اوتور سن کونج عوزلتده گئدوب معماره یالوارما
ائدوب منصوره اقتیدا گتیرسون باشووه سودا
انالحققی دئیوب بیر گون چکیلسون داره یالوارما
ائشیت مندن بوسوزلری عزیزیم یادیگار اولسون
بوغولسون غم دهنزینده بوغول اغیاره یالوارما
قَوی اول شانلی داغلار تک شوجاعت پرچمین ساخلا
سن اصلن آه و زار ائتمه نئیه نی زاره یالوارما
اگر ائتسه سنه چوخ ظولم اوزی قاره اولان اَییام
فلکدن اومما سن یاری گلوب گفتاره یالوارما
هایاندا ظولمو سن گورسون گوتور تیشه کوکون تئز اوز
دوزوب ظولمه جَری ائتمه ویا اشراره یالوارما
اوزون عهد ائیله فیروزی عمور بویو همیشه سن
ادب سیز قانمییان یولسوز گبیر کوففاره یالوارما

دکتربهنام فیروزی

ای صنم

بؤیله بی وفا اولما ، ای پری
ائتمه چوخ جفا ، ای صنم ، صنم
گرد راهینی چشم تاریما
ائیله توتیا ، ای صنم ، صنم
بس کی چکمیشم درد فرقتین
تئللرین کیمی اینجه لنمیشم
رنگ آلیمی اشک لاله گون
ائتدی کهربا ، ای صنم ، صنم
کافر ائیله دین یاخشی سن منی
ترک دین ائدیب اولدوم ائرمنی
مسجدیم اولوب کنج مئیکده
یا کلیسا ، ای صنم ، صنم
سن سیز اولموشام زار و بینوا
هیجر دوشگونو ، درده مبتلا
گل بو درده سن لوطف قیل اؤزون
ائیله بیر دوا ای صنم ، صنم
ای فرشته خو ، یار نازنین
ای ملک بقا ، مئهر بی قرین
بیرجه بوسه وئر ، بو قلندره
اولدو بینوا ، ای صنم ، صنم
گرچه عاشقم ، رند مفلسم
بوشدو کیسه میز آقچا – ماقچادان
نقد جانیمی خاک پایینا
ائیلرم فدا ، ای صنم ، صنم
لوح سینه نی نخل طور ائدیب
آفرین سنین شمع رویونا
یئنگیدن یئنه دوشدو باشیما
بیر عجب هوا ، ای صنم ، صنم
ایسترم دوشم بحر حئیرته
نطق چکمیم ، اگلشم خموش
مشق عشقیمی ائیلیم تمام
بیر سورم صفا ، ای صنم ، صنم
گل نباتی نین صدق و کذبینی
سن بو بابدا ائیله امتحان
گر دانیشمادی ، اولدو بی زبان
سؤیله مرحبا ، ای صنم ، صنم

کوسموشم

جانا اود ووردوم اؤزوم ، پروانه لردن کوسموشم
تا کی مجنون اولموشام ، دیوانه لردن کوسموشم
بیر غلط سؤزدور کی دئیرلر گنج اولور ویرانه ده
گنج یوخ ، ویرانه چوخ ، ویرانه لردن کوسموشم
حاصیلیم اولدو تجرددن ندامت گوشه سی
ایندی او باش آغریدان افسانه لردن کوسموشم
من ائشیتدیم ، او گولون مئیخانه لردی منزیلی
اصلی یوخ گؤردوم گلیب مئیخانه لر دن کوسموشم
خانیمانیمدان منی سالدی نباتی دربه در
عقله باخ مجنون کیمی بیگانه لردن کوسموشم

نباتی

مهربانلیق گورمه ییب بیر مه لقادن کوسموشم
گونده یوز آل ائیله ین قلبی قارادان کوسموشم
شأنینه دئدیم شیرین سوز، بیر شی اوندان دادمادیم
بو سببدن آغزی شکر دلربادان کوسموشم
بیر قدح می ایسته دیم، سیندیردی کونلوم شیشه سین
داش باغیرلی ساقی صاحب جفادان کوسموشم
چون اومان یئردن کوسرلر بیر مثل دیر خلق آرا
کوسدوگیم بیجا دگیل دیر آشنادان کوسموشم
گوردوم اول که، بناسین یارلیق ائتمگ دگیل
واقفا، اصلی بودیر من بو بنادان کوسموشم

واقف

تا کی مست اولدوم،بوتون مستانه لرده ن کوسموشم
کؤنلومو، تؤکدوکجه غم ، غمخانه لردن کوسموشم
اول فسانیمیش کی قیلدی لیلی مجنونا نظر
یوخ!دئییل دوزگون،مین اول افسانه لردن کوسموشم
بیر زاماندا کی ریا کسدی صیداقت اللرین
هم بوراخدیم مسجیدی،بوتخانه لردن کوسموشم
چون کی میگون لب لریندن کام آلیرمیش اوباشلار
می حرام اولموش منا ،میخانه لرده ن کوسموشم
ای عجب یوخدور طریقی، زولفی یاره،واقیفا!
آشینالردن کی هئچ بیگانه لردن کوسموشم
کؤنلوم اول ویرانه اولموش بیر نسیم ِ هیجرایله
تا کی جان وارمیش پکر ویرانه لر دن کوسموشم

عاشیق پکر

دوزموشوم اول قدر هجرانه دوزومدن کوسموشم
اوزموشم امید وصلتدن اوزومدن کوسموشم
اویموشام ایللر بو ظاهربین گوزون فتواسینه
اَیری لر دوز گورموشم، از بس گوزومدن کوسموشم
گورموشم چون مصلحت چنگنده طبعیم رام اولور
ائلدن الهام آلدیغیم شیرین سوزومدن کوسموشم
تکجه عاصم سونمه ییر سینه مده عشقین آتشی
سانما بئش گونلوگ سمندر تک کوزومدن کوسموشم

عاصم اردبیلی

غمخوار

سيزلايير احواليما صبحه قدر تاريم منيم
تكجه تاريم دير قارا گونلرده غمخواريم منيم
چوخ وفالي دوستلاريم واردير، يامان گون گلجه يين
تاردان اوزگه قالمايير يار وفاداريم منيم
يئر توتوب غمخانه ده، قيلديم فراموش عالمي
من تارين غمخواري اولدوم، تار غمخواريم منيم
گوزلريمه هر تبسم سانجيلير نئشتر كيمي
كيپريگي خنجردي، آه، اول بي وفا ياريم منيم
آسمان آلدي كناريمدان آي اوزلو ياريمي
ياش توكر اولدوز كيمي بو چشم خونباريم منيم
اي بو غملي كونلومون تاب و تواني، سويله بير
عهد و پيمانين نه اولدو، نولدو ايلغاريم منيم
"شهريار"م گرچي من سوز مولكونون سلطاني يم
گوز ياشيمدان باشقا يوخدور در شهواريم منيم

دلدار من

بيا بيا دلدار من دلدار من درآ درآ در کار من در کار من
تويي تويي گلزار من گلزار من بگو بگو اسرار من اسرار من
بيا بيا درويش من درويش من مرو مرو از پيش من از پيش من
تويي تويي هم کيش من هم کيش من تويي تويي هم خويش من هم خويش من
هر جا روم با من روي با من روي هر منزلي محرم شوي محرم شوي
روز و شبم مونس تويي مونس تويي دام مرا خوش آهوي خوش آهوي
اي شمع من بس روشني بس روشني در خانه ام چون روزني چون روزني
تير بلا چون دررسد چون دررسد هم اسپري هم جوشني هم جوشني
صبر مرا برهم زدي برهم زدي عقل مرا رهزن شدي رهزن شدي
دل را کجا پنهان کنم در دلبري تو بي حدي تو بي حدي
اي فخر من سلطان من سلطان من فرمان ده و خاقان من خاقان من
چون سوي من ميلي کني ميلي کني روشن شود چشمان من چشمان من
هر جا تويي جنت بود جنت بود هر جا روي رحمت بود رحمت بود
چون سايه ها در چاشتگه فتح و ظفر پيشت دود پيشت دود
فضل خدا همراه تو همراه تو امن و امان خرگاه تو خرگاه تو
بخشايش و حفظ خدا حفظ خدا پيوسته در درگاه تو درگاه تو

خط و خال

صنما گر ز خط و خال تو فرمان آرند
این دل خسته مجروح مرا جان آرند
عاشقان نقش خیال تو چو بینند به خواب
ای بسا سیل که از دیده گریان آرند
خنک آن روز خوشا وقت که در مجلس ما
ساقیان دست تو گیرند و به مهمان آرند
صوفیان طاق دو ابروی تو را سجده برند
عارفان آنچ نداری بر تو آن آرند
چشم شوخ تو چو آغاز کند بوالعجبی
آدم کافر و ابلیس مسلمان آرند
بت پرستان رخ خورشید تو را گر بینند
بر قد و قامت زیبای تو ایمان آرند
شمه‌ای گر ز تو در عالم علوی برسد
قدسیان رقص بر این گنبد گردان آرند
گر بدین عاشق دلسوخته مسکینی
شکری زان لب چون لعل بدخشان آرند
جان و دل هر دو فدای شکرستان تو باد
آب حیوان چو از آن چاه زنخدان آرند
شمس تبریز اگر بلبل باغ ارمی
باش تا قوت تو از روضه رضوان آرند

لاله خونين دل

دل از من برد و روی از من نهان کرد
خدا را با که اين بازی توان کرد
شب تنهاييم در قصد جان بود
خيالش لطف‌های بی‌کران کرد
چرا چون لاله خونين دل نباشم
که با ما نرگس او سرگران کرد
که را گويم که با اين درد جان سوز
طبيبم قصد جان ناتوان کرد
بدان سان سوخت چون شمعم که بر من
صراحی گريه و بربط فغان کرد
صبا گر چاره داری وقت وقت است
که درد اشتياقم قصد جان کرد
ميان مهربانان کی توان گفت
که يار ما چنين گفت و چنان کرد
عدو با جان حافظ آن نکردی
که تير چشم آن ابروکمان کرد

خیال دانه خال

خیال دانه ی خالونله دوْلدی خانه ی دل
بیر آشیانه ی مور اوْلدی آشیانه ی دل
بولور بو مطلبی دل دلبریله دل بیردور
اولا هر عاشق بی دلده گر نشانه ی دل
وصال کویینه یوخدور کؤنؤلدن اوزگه قاپی
کی باب عرش معلا دور آستانه ی دل
حکایت لب یار و حدیث دانه ی خال
یئتر تمامه،تمام اولسا آب و دانه ی دل
أوزینده فکری بودور أوز حقیقتین گؤرسؤن
دیلینده کلمه ی"ارنی"اولوب ترانه ی دل
خیال زولفله زنجیره واردی عاقل ایکن
اولوب بو سلسله سر رشته ی بهانه ی دل
ادب سرای محبتده آدلانوب معشوق
ائدر ادب سیزه تأدیب تازیانه ی دل
اورک دؤیؤنمه سی،فریاد و ناله زمزمه‌سی
اولوبدی غم گونی چنگ و نی و چغانه ی دل
بو قدر وئرمه دیلیم قصّه ی دِله تفصیل
کی قوْرخورام دوشه دیلدن دیله فسانه ی دل
سرشک آلیوی صراف لعل تک اوزه سال
نه وقته ساخلیا جاکسان،دوْلوب خزانه ی دل

بهار

رسيد مژده که آمد بهار و سبزه دميد
وظيفه گر برسد مصرفش گل است و نبيد
صفير مرغ برآمد بط شراب کجاست
فغان فتاد به بلبل نقاب گل که کشيد
ز ميوه‌های بهشتی چه ذوق دريابد
هر آن که سيب زنخدان شاهدی نگزيد
مکن زغصه شکايت که در طريق طلب
به راحتی نرسيد آن که زحمتی نکشيد
ز روی ساقی مه وش گلی بچين امروز
که گرد عارض بستان خط بنفشه دميد
چنان کرشمه ساقی دلم ز دست ببرد
که با کسی دگرم نيست برگ گفت و شنيد
من اين مرقع رنگين چو گل بخواهم سوخت
که پير باده فروشش به جرعه‌ای نخريد
بهار می‌گذرد دادگسترا درياب
که رفت موسم و حافظ هنوز می‌نچشيد